Πως να εντοπίσουμε τους βασικούς αστερισμούς με γυμνό μάτι

Οι αστερισμοί είναι ομάδες αστεριών οι οποίες συνήθως δημιουργούν συγκεκριμένα σχήματα μεταξύ τους. Αυτές οι ομάδες αστεριών τράβηξαν την προσοχή των αρχαίων και τις σύνδεσαν με τη μυθολογία τους.

Κατηγορίες Αστερισμών

Οι αστερισμοί κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες, ανάλογα με την παρουσία τους στον ουρανό. Οι τρεις αυτές κατηγορίες είναι:

• Αφανείς
• Ημιφανείς
• Αειφανείς

Αφανείς

Οι αστερισμοί οι οποίοι δεν 'ανεβαίνουν' ποτέ στον ουρανό, και συνεπώς δεν τους βλέπουμε.

Ημιφανείς

Οι αστερισμοί οι οποίοι δεν βρίσκονται στον ουρανό καθ' όλη τη διάρκεια της νύκτας, αλλά ανατέλλουν ή δύουν συγκεκριμένη ώρα.

Αειφανείς

Οι αστερισμοί οι οποίοι βρίσκονται πάντα στον ουρανό, δηλαδή δεν δύουν ποτέ. Σ' αυτή την κατηγορία βρίσκουμε αστερισμούς όπως η Μεγάλη και η Μικρή Άρκτος.

Μεγάλη Άρκτος

Ο πιο εύκολα εντοπιζόμενος αστερισμός. Έχει το σχήμα τετράγωνου τηγανιού με χερούλι. Το "τηγάνι αποτελείται από 4 αστέρια και το "χερούλι" από 3. Εύκολα παρατηρούμε ότι το μεσαίο αστέρι της "ουράς" αποτελείται από 2 αστέρια πολύ κοντά το ένα με το άλλο (ένα πολύ μικρό και ένα μεγάλο).  Η Μεγάλη άρκτος αποτελείται συνολικά από 128 αστέρια.

Η μεγάλη Άρκτος

Μικρή Άρκτος

Έχει το ίδιο σχήμα με τη Μεγάλη Άρκτο αλλά είναι πολύ μικρότερη και το "τηγάνι" είναι ανάποδα. Το τελευταίο άστρο στο "χερούλι" της Μικρής Άρκτου ονομάζεται Πολικός Αστέρας ο οποίος βρίσκεται πάντα πάνω από το πραγματικό Βορρά της Γης.

Μεγάλη και Μικρή Άρκτος

Για να τη βρούμε στον ουρανό, βρίσκουμε πρώτα τη Μεγάλη Άρκτο. Επεκτείνουμε τη φανταστική γραμμή που ενώνει τα δύο άστρα της βάσης του "τηγανιού" και σε απόσταση ίση με 5 φορές την απόσταση των δύο αυτών αστεριών βρίσκουμε τον Πολικό Αστέρα (στην ουρά της Μικρής Άρκτου).

Αστερισμός του Δράκοντα

Αποτελείται από μια μεγάλη γραμμή αστεριών που δεν λάμπουν τόσο δυνατά όσο αυτά της Μεγάλης και της Μικρής Άρκτου. Βρίσκεται μεταξύ των δύο προαναφερθέντων αστερισμών.

Κασσιόπεια

Προεκτείνοντας τη γραμμή που χρησιμοποιήσαμε για να βρούμε τον Πολικό Αστέρα, σε απόσταση ίση περίπου με την απόσταση μεταξύ Μικρής και Μεγάλης Άρκτου, βρίσκουμε τον αστερισμό της Κασσιόπειας. Αποτελείται από πέντε αστέρια σε σχήμα Σ, Μ, W ή 3 αναλόγως της εποχής και της ώρας.

Αστερισμός του Κηφέα 

Βρίσκεται μεταξύ της Κασσιόπειας και της Μικρής ’ρκτου. Αποτελείται από πέντε αστέρια.

Λύρα

Αν φέρουμε μια γραμμή που να ενώνει τη Μεγάλη Άρκτο με την Κασσιόπεια, και μια δεύτερη γραμμή κάθετη στην πρώτη που να περνά από τον Πολικό Αστέρα, βρίσκουμε ένα λαμπρό αστέρι, το Βέγκα. Ο Βέγκα είναι μέρος του αστερισμού της Λύρας που αποτελείται από το Βέγκα και τέσσερα άλλα μικρότερα αστέρια σε σχήμα ρόμβου.

Ηνίοχος

Ακολουθώντας την κάθετη γραμμή που χρησιμοποιήσαμε για να βρούμε τη Λύρα, αλλά από την αντίθετη κατεύθυνση τώρα, βρίσκουμε ένα άλλο λαμπερό αστέρι με άλλα τρία μικρότερα κοντά του. Αυτό το αστέρι ονομάζεται Capella και είναι μέρος του αστερισμού του Ηνίοχου.

Λέοντας

Βρίσκεται αριστερά της Μεγάλης Άρκτου και το μεγαλύτερο αστέρι του είναι ο Regulus.

Δίδυμοι

Βρίσκεται μεταξύ του αστερισμού του Ηνίοχου και του αστερισμού του Λέοντα. Τα δύο πιο μεγάλα του αστέρια είναι ο Κάστορας και ο Πολυδεύκης.

Βοώτης

Ακολουθεί τη Μεγάλη Άρκτο στην καθημερινή τροχιά  της γύρω από τον πολικό Αστέρα.

Το πιο λαμπερό αστέρι στο Βοώτη είναι ο Αρκτούρος (βρίσκεται στην προέκταση της ουράς της Μεγάλης Άρκτου).

Ωρίωνας

Στους αρχαίους ιστορικούς χρόνους, όταν ο αστερισμός βρισκόταν στην ανατολή ξεκινούσαν οι μεγάλες τρικυμίες και θεομήνιες του έτους, με αποτέλεσμα να είναι ο φόβος των ναυτικών. Βρίσκεται ψηλά στον ουρανό το χειμώνα, αλλά φαίνεται και το φθινόπωρο και την άνοιξη.